Przejdź do zawartości

Powiat pruszkowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Powiat pruszkowski
powiat
Ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

TERC

1421

Siedziba

Pruszków

Starosta

Adrian Ejssymont

Powierzchnia

246,31 km²

Populacja (31.12.2020)
• liczba ludności


166 679[1]

• gęstość

673,6 os./km²

Urbanizacja

62,56%

Tablice rejestracyjne

WPR, WPP i WPS

Adres urzędu:
ul. Drzymały 30
05-800 Pruszków
Szczegółowy podział administracyjny
Plan powiatu pruszkowskiego
Liczba gmin miejskich

2

Liczba gmin miejsko-wiejskich

1

Liczba gmin wiejskich

3

Położenie na mapie województwa
Położenie na mapie województwa
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej
Mapa powiatu

Powiat pruszkowski – powiat w Polsce, w zachodniej części województwa mazowieckiego, utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Pruszków. Jest to najmniejszy powiat ziemski w województwie i najgęściej zaludniony powiat w Polsce (w 2020 – 673,6 os/km²).

Według danych z 31 grudnia 2019 roku[2] powiat zamieszkiwało 165 912 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 166 436 osób[3].

Gminy i miasta

[edytuj | edytuj kod]

W skład powiatu wchodzą:

Demografia

[edytuj | edytuj kod]

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):

  Ogółem Kobiety Mężczyźni
osób % osób % osób %
Ogółem 144 418 100 76 023 52,64 68 395 47,36
Miasto 90 189 62,45 47 931 33,19 42 258 29,26
Wieś 54 229 37,55 28 092 19,45 26 137 18,10
  • Piramida wieku mieszkańców powiatu pruszkowskiego w 2014 roku[4].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

1952–1954

[edytuj | edytuj kod]

Powiat pruszkowski powstał 1 lipca 1952 z części zniesionego powiatu warszawskiego oraz z części powiatu grodziskomazowieckiego[5]. Siedziba powiatu, miasto Pruszków, nie wchodziła w skład powiatu, stanowiąc od 14 kwietnia 1951 odrębny powiat grodzki[6]. W skład powiatu weszły[5][7][8][9][10]:

8 maja 1954 nazwę miasta Czechowice zmieniono na Ursus[12].

5 października 1954, w przeddzień reformy administracyjnej kraju, wprowadzono kilka zmian granic powiatu[13]:

1954–1972

[edytuj | edytuj kod]

Jesienią 1954 w Polsce zniesiono gminy zbiorowe, a wich miejsce utworzono gromady. W powiecie pruszkowskim utworzono następujące gromady (w nawiasach podano okres funkcjonowania): Babice Stare / Stare Babice (1954–72), Bieniewice (1954–68), Błonie (1954–72), Borzęcin Duży (1954–61), Brwinów (1954–72), Czarnów (1954–61), Izabelin (1954–72), Koczargi Nowe (1954–59), Komorów (1954–72), Laski (1954–59), Leszno (1954–72), Łubiec (1954–59), Macierzysz (1954–59), Młochów (1954–59), Moszna (1954–59), Nadarzyn (1954–72), Nowa Wieś (1954–62), Ołtarzew (1954–61), Opacz (1954–72), Otrębusy (1954–61), Ożarów (1954–72), Ożarów Franciszków (1954–56), Piorunów (1954–68), Podkowa Leśna (1954–56), Stara Wieś (1954–57), Święcice (1954–72), Zaborów (1954–72) i Żółwin (1954–68).

Z czasem liczba gromad stopniowo malała (vide powyżej); powstała także nowa gromada Otrębusy (1962–72)[14].

1 stycznia 1957 gromady Ożarów-Franciszków i Podkowa Leśna otrzymały status osiedli[15].

1 stycznia 1958 do powiatu pruszkowskiego (do gromady Nadarzyn) przyłączono wieś Szamoty z powiatu piaseczyńskiego (z gromady Mroków)[16].

1 stycznia 1959 do powiatu pruszkowskiego (do gromady Nadarzyn) przyłączono wieś Wolica z powiatu piaseczyńskiego (z gromady Janki)[17].

31 grudnia 1959 z powiatu pruszkowskiego (z gromady Nadarzyn) wyłączono obszar Państwowego Gospodarstwa Rolnego Urszulin, włączając go do powiatu grodziskomazowieckiego (do znoszonej gromady Adamowizna)[18].

31 grudnia 1961 dokonano kilku zmian granic powiatu:

1 stycznia 1967 osiedle Ożarów otrzymało status miasta, z równoczesną zmianą nazwy na Ożarów Mazowiecki[22].

31 grudnia 1968 osiedle Podkowa Leśna otrzymało status miasta[23].

1973–1975

[edytuj | edytuj kod]

1 stycznia 1973 zniesiono gromady, a w ich miejsce ponownie wprowadzono gminy zbiorowe. Powiat pruszkowski podzielono na[24]:

W wyniku reformy administracyjnej 1 czerwca 1975 powiat pruszkowski zniesiono, a jego obszar wszedł w skład nowego województwa warszawskiego stołecznego.

1999–

[edytuj | edytuj kod]

Powiat pruszkowski, o znacznie zmienionym obszarze, przywrócono w województwie mazowieckim w wyniku reformy 1999.

Władze

[edytuj | edytuj kod]

Przewodniczący Rady Powiatu:

  • Jacek Szczygieł (1999–2002)
  • Maria Kwasiborska-Sybilska (2002–2008)
  • Tomasz Osiński (2009–2010)
  • Urszula Wojciechowska (2010–2014)
  • Maksym Gołoś (2014–2015)
  • Maria Makowska (2015–2018)
  • Stanisław Dymura (2018–2021)
  • Rafał Sieradzki (od 2021)

Starostowie:

  • Zdzisław Sipiera (1999–2002)
  • Elżbieta Smolińska (2002–2014)
  • Zdzisław Sipiera (2014–2015)
  • Maksym Gołoś (2015–2018)
  • Krzysztof Rymuza (2018-2024)
  • Adrian Ejssymont (od 2024)[26]

Sąsiednie powiaty

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20].
  2. l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019.
  3. GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020.
  4. Powiat pruszkowski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  5. a b Dz.U. z 1952 r. nr 27, poz. 185
  6. Dz.U. z 1951 r. nr 20, poz. 161
  7. Dz.U. z 1952 r. nr 26, poz. 177
  8. Dz.U. z 1952 r. nr 26, poz. 179
  9. Dz.U. z 1952 r. nr 26, poz. 181
  10. Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie. 1952, nr 6, poz. 37
  11. Osiedle Chlebów z gromady Pęcice włączono do gromady Komorów w gminie Helenów
  12. M.P. z 1954 r. nr 41, poz. 622
  13. Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie. 1954, nr 11
  14. Uchwała Nr VI/25/62 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 19 grudnia 1962 r. w sprawie zmian granic i nazw niektórych gromad oraz przeniesienia siedzib niektórych gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 16 stycznia 1963 r., Nr. 2, Poz. 5)
  15. Dz.U. z 1956 r. nr 58, poz. 277
  16. Dz.U. z 1957 r. nr 59, poz. 308
  17. Dz.U. z 1957 r. nr 59, poz. 308
  18. Dz.U. z 1959 r. nr 70, poz. 441
  19. Dz.U. z 1961 r. nr 59, poz. 322
  20. Dz.U. z 1961 r. nr 59, poz. 322
  21. Dz.U. z 1961 r. nr 59, poz. 326
  22. Dz.U. z 1966 r. nr 52, poz. 318
  23. Dz.U. z 1968 r. nr 48, poz. 343
  24. Uchwała Nr XX/93/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 1 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie warszawskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 12 grudnia 1972, Nr 20, Poz. 407).
  25. Miasto Brwinów posiadało wspólną radę z gminą wiejską
  26. I sesja Rady Powiatu Pruszkowskiego w kadencji 2024-2029 – znamy skład nowego Zarządu Powiatu oraz Prezydium Rady! - Powiat Pruszkowski - Portal gov.pl [online], Powiat Pruszkowski [dostęp 2024-05-08] (pol.).